Glass Reactor คืออะไร และทำไมจึงเป็นเครื่องพื้นฐานที่ทุกแล็บควรมี
ในงานวิจัยด้านเคมี สารอินทรีย์ พอลิเมอร์ ไปจนถึงงานวัสดุศาสตร์และไบโอเทค อุปกรณ์หนึ่งที่พบได้แทบทุกแล็บคือ Glass Reactor หรือ เครื่องปฏิกรณ์แก้ว ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับการทำปฏิกิริยาเคมีที่ต้องการการควบคุมอุณหภูมิ การกวนผสม และการสังเกตการเปลี่ยนแปลงของสารอย่างละเอียด
แต่หลายคนอาจยังไม่รู้ว่า Glass Reactor ถูกใช้งานอย่างกว้างขวางเพราะอะไร? และทำไมแล็บวิจัยทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ถึงต้องมีเครื่องชนิดนี้?
บทความนี้จะอธิบายแบบเข้าใจง่าย แต่ครบถ้วนสำหรับนักวิจัยและผู้ปฏิบัติงานแล็บ
Glass Reactor คืออะไร?
Glass Reactor คือภาชนะปฏิกิริยาที่ทำจากแก้ว Borosilicate 3.3 ซึ่งทนความร้อนและทนสารเคมีสูง ใช้สำหรับทำปฏิกิริยาหรือการทดลองที่ต้องการควบคุม:
- อุณหภูมิ (Heat / Cool)
- การกวนผสม (Stirring)
- การทำสูญญากาศ (Vacuum)
- การไหลเวียนสารหรือแก๊ส (Gas / Liquid Feeding)
- การระเหยหรือกลั่น (Distillation)
เครื่องประเภทนี้มี หลายขนาดตั้งแต่ 1–100 ลิตร เหมาะสำหรับทั้งงานวิจัยระดับแล็บ ไปจนถึงงานสเกลอัปก่อนผลิตจริงในโรงงาน
โดยทั่วไปตัวเครื่องจะมี 2 แบบหลัก:
1. Single-Layer Glass Reactor
เหมาะกับงานทั่วไปที่ไม่ต้องควบคุมอุณหภูมิซับซ้อน
2. Jacketed Glass Reactor
มีชั้น Jacket สำหรับทำความร้อนหรือความเย็นด้วยน้ำมันร้อน น้ำเย็น หรือ chiller
ควบคุมอุณหภูมิได้แม่นยำกว่าและนิยมนำไปใช้มากที่สุด
หลักการทำงานของ Glass Reactor
Glass Reactor ทำงานผ่านระบบ:
- ตัวเรือนแก้ว ที่ทนความร้อนและเห็นปฏิกิริยาได้ชัดเจน
- ระบบกวน (Stirrer) ช่วยให้สารผสมกันสม่ำเสมอ
- ฝาปิดหลายพอร์ต สำหรับติดตั้งเซนเซอร์ วาล์ว เติมสาร หรือท่อกลั่น
- ระบบควบคุมอุณหภูมิ ด้วย bath หรือ chiller
- เฟรมสแตนเลส ช่วยให้ใช้งานง่ายและมั่นคง
การใช้ Glass Reactor ทำให้สามารถ:
- ควบคุมปฏิกิริยาอย่างแม่นยำ
- ถ่ายเทความร้อนดี
- เห็นการเปลี่ยนแปลงของสารแบบ Real-time
- เก็บข้อมูลและทำซ้ำได้ง่าย
ทำไม Glass Reactor ถึงเป็นเครื่องพื้นฐานที่ทุกแล็บควรมี?
⭐ 1. มองเห็นปฏิกิริยาได้ชัดเจน
ข้อดีที่โดดเด่นที่สุดคือ ความโปร่งใสของแก้ว
ทำให้นักวิจัยสามารถ:
- เฝ้าสังเกตผลึก
- ดูสีของสาร
- ดูการกวนผสม
- Monitor ฟองหรือการเกิดปฏิกิริยา
ซึ่งเป็นสิ่งที่ reactor โลหะทั่วไปทำไม่ได้
⭐ 2. ยืดหยุ่นต่อการใช้งานหลากหลาย
ใช้ได้ทั้งงาน:
- Organic synthesis
- Polymerization
- Extraction
- Crystallization
- Distillation
- Reaction under reflux
- Fermentation (บางประเภท)
หนึ่งเครื่องสามารถทำงานได้หลายประเภท จึงคุ้มค่าต่อการลงทุน
⭐ 3. ควบคุมอุณหภูมิได้ดีเยี่ยม
โดยเฉพาะรุ่น Jacketed Reactor
สามารถ:
- ให้ความร้อนด้วย oil bath
- ทำความเย็นด้วย chiller
- ควบคุมอุณหภูมิแบบแม่นยำ ±0.1°C
เหมาะสำหรับงานที่ต้องการสภาวะเสถียร เช่น
การตกผลึก หรือปฏิกิริยาที่ไวต่ออุณหภูมิ
⭐ 4. เหมาะสำหรับงานสเกลอัป (Scale-up)
Glass Reactor ถูกใช้เป็น ขั้นตอนกลาง ระหว่างการทดลองเล็กใน flask ไปสู่การผลิตระดับ pilot หรือโรงงาน เพราะ:
- ควบคุมปัจจัยต่าง ๆ ได้เหมือนในอุตสาหกรรม
- ปฏิกิริยาใกล้เคียงกับ reactor ขนาดใหญ่
- ลดความเสี่ยงก่อนการผลิตจริง
⭐ 5. วัสดุแก้วทนสารเคมี
Borosilicate Glass 3.3 ทน:
- กรด–ด่าง
- ตัวทำละลายอินทรีย์
- แอลกอฮอล์
- สารเคมีทั่วไป
และไม่เกิดการกัดกร่อนเหมือนโลหะ
ตัวอย่างการใช้งานจริงของ Glass Reactor
🔬 สังเคราะห์สารอินทรีย์
เช่น aldol reaction, esterification
🔬 งานโพลิเมอร์
เช่น polymerization, resin synthesis
🔬 การตกผลึก (Crystallization)
เช่น เตรียมเกลือ โลหะ แร่สังเคราะห์
🔬 งานกลั่น (Distillation)
เช่น แยกตัวทำละลายหรือแยกสารบริสุทธิ์
🔬 งานชีวภาพ (บางประเภท)
เช่นการเพาะเลี้ยงจุลินทรีย์ปริมาณมาก
Glass Reactor ควรมีคุณสมบัติอะไรบ้าง?
- แก้ว Borosilicate 3.3 มาตรฐาน
- Sealing คุณภาพสูง ป้องกันการรั่ว
- ระบบกวนแรงบิดสูง
- พอร์ตบนฝาเพียงพอต่อการใช้งาน
- เฟรมสแตนเลสที่มั่นคง
- ท่อกลั่น Reflux/Distillation
- ตัวรองรับอุณหภูมิ -80°C ถึง +250°C (ขึ้นกับรุ่น)
สรุป: ทำไมทุกแล็บควรมี Glass Reactor?
เพราะ Glass Reactor คืออุปกรณ์ที่:
- ใช้งานได้หลากหลาย
- เห็นสภาพปฏิกิริยาได้จริง
- ควบคุมอุณหภูมิแม่นยำ
- เหมาะทั้งงานวิจัยและงานสเกลอัป
- ทนสารเคมีและดูแลรักษาง่าย
จึงเป็นเครื่องมือพื้นฐานที่แทบทุกแล็บต้องมี ไม่ว่าจะเป็นงาน เคมี วัสดุศาสตร์ พลังงาน อาหาร และไบโอเทค
สนใจ Glass Reactor สำหรับแล็บของคุณไหม?
Axxo Chemicals and Services
นำเข้าและจัดจำหน่าย:
✔ Single-Layer Glass Reactor
✔ Jacketed Glass Reactor
✔ ชุด Reactor พร้อม Chiller + Heater
✔ บริการให้คำปรึกษาเลือกสเปกตามงานวิจัย
📞 02-3469239, 062-4178298
📧 sales_chem@axxo.co.th
📲 Line: @axxochem
